تا حالا شده توی یه شب سرد زمستونی، کل زحماتت نابود بشن؟ اگه تو هم کشاورزی هستی که با دل و جون زحمت میکشی، ولی هر سال زمستون یه جور غافلگیرت میکنه، دیگه وقتشه با کمک روشهای پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی آشنا بشی.
اما همه این روشهای پیشگیری از یه چیز شروع میشه: یه بذر درست و حسابی! ما توی گوجه یار بذرهایی رو برات آماده کردیم که خصوصیاتی مثل مقاومت تو سرما، رشد سریع، باردهی بالا و البته کیفیتی بیهمتا دارن!
با کمک بذر باکیفیت و مشاوره کشت گوجه فرنگی، ما ازت یه کشاورز حرفهای میسازیم که هیچ چیز نتونه غافلگیرش کنه و پشیگیری از بیماری های گوجه فرنگی براش مثل آب خوردن باشه.
سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی
گوجهفرنگی محصولی است که به گرمای تابستان نیاز دارد و با سردی بیرحم زمستان سازگاری ندارد. این گیاه لطیف و حساس در مقابل سرمای ناگهانی و یخبندان بسیار آسیبپذیر است و کوچکترین سرمازدگی میتواند به زیانهای جبرانناپذیری منجر شود؛ بنابراین آگاهی از روشهای پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی بسیار ضروری است.
اگرچه دمای تحمل گوجه فرنگی کمی پایینتر از صفر یعنی تا حدود یک درجه بالای صفر است، اما برای کاهش دمای سرمازدگی گوجه فرنگی باید از ابتدای کشت اقدامات ویژهای انجام داد. این مراقبتها باعث میشود سرمای کوتاهمدت تا منفی دو درجه سانتیگراد نیز آسیبی به آن نرساند.
سرمازدگی در دو حالت عمده ظاهر میشود؛ نخست زمانی که تودههای هوای سرد قطبی به منطقه وارد میشوند و درجه حرارت به طور ناگهانی زیر صفر میرسد.
حالت دوم سرمازدگی، شبی آرام، صاف و بدون ابر و باد است که در این شرایط، سرمای شبانه به تدریج باعث آسیب به گیاه میشود و باید با کمک روشهای پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی، جلوی نابود شدن تدریجی گیاه را گرفت. این نوع سرمازدگی معمولاً در نیمههای شب تا اوایل صبح بروز میکند و جالب اینجاست که در شبهای ابری یا بادخیز چنین مشکلی به وجود نمیآید.
با نزدیک شدن به پایان پاییز و فصل زمستان، زمین شبها انرژی گرمایی که از خورشید گرفته است را به آرامی از دست میدهد و در نزدیکی صبح، دمای هوا به پایینترین حد خود میرسد. این ساعات حساسترین زمان برای گیاهان بوده و نیازمند مراقبت ویژه کشاورزان است.
روش های پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی
با اینکه نمیتوانیم طبیعت را تغییر دهیم، اما با استفاده از روشهای هوشمندانه و تجربی، میتوانیم به گیاهان کمک کنیم تا در برابر سرمای ناگهانی مقاومت بیشتری داشته باشند و محصول بهتری برداشت کنیم. در ادامه مهمترین راهکارهای درمان سرمازدگی گوجه فرنگی را شرح میدهیم.
1. آبیاری شبانه
یکی از راهکارهای به تاخیر انداختن سرمازدگیگوجه فرنگی، آبیاری شبانه است. آبیاری در ساعات شب به حفظ رطوبت و گرمای خاک کمک میکند و یکی از کمهزینهترین شیوهها برای جلوگیری از سرمازدگی به شمار میآید.
به علاوه، خیس کردن خاک اطراف بوتهها در طول روز مخصوصاً در روزهایی که سرما پیشبینی میشود، به جذب انرژی خورشید کمک کرده و این انرژی در شب به تدریج آزاد میشود تا از کاهش شدید دما، جلوگیری کند.
2. حذف علفهای هرز
حذف علفهای هرز اطراف بوتهها نیز یک روش کارآمد پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی است. علفهای هرز مانع جذب مناسب نور خورشید توسط خاک میشوند و سطح آزادسازی گرما در طول شب را کاهش میدهند.
3. استفاده از کود مخصوص جلوگیری از سرما زدگی گیاه
تغذیه گیاه با کودهای مناسب نیز از روشهای مقابله و پیشگیری از سرمازدگی گوجه فرنگی است. استفاده کنترل شده از کودهای گرم قبل از کشت و در طول فصل رشد به افزایش مقاومت گیاه کمک میکند. البته باید از مصرف برخی انواع سم برای جلوگیری از سرمازدگی مانند ازته بهویژه در اواسط پاییز، خودداری کرد؛ چون این کودها باعث رشد رویشی زیاد و حساستر شدن گیاه نسبت به سرما میشوند.
4. برداشت زودهنگام
برداشت میوههای رسیده یا نیمه رسیده قبل از وقوع سرمازدگی نیز یک روش پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی محسوب میشود و کمک میکند که میوههای سالم ذخیره و به موقع به بازار عرضه شوند.
5. استفاده از بخاری و ماشین تولید باد
در موارد خاص، استفاده از بخاریهای مخصوص و ماشینهای تولید باد میتواند مؤثر باشد. البته به دلیل هزینه بالا و وسعت زیرکشت در ایران، این روشها عملاً محدود به مزارع کوچک یا ویژه هستند.
6. انتخاب خاک مناسب
از دیگر راهکارهای مهم میتوان به توجه به نوع خاک (خاکهای شنی بهتر گرما را انتقال میدهند)، کاهش یا قطع آبیاری در پاییز برای کمک به خواب زمستانی گیاه، استفاده از روغنهای دفع آفات که سطح برگ را میپوشاند و از سرما محافظت میکند و به تأخیر انداختن هرس زمستانی، اشاره کرد.
7. ایجاد دود
ایجاد دود در فضای باغ با سوزاندن مواد طبیعی مانند کاه نیز یک روش پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی است که به گرم نگه داشتن محیط کمک میکند؛ هرچند باید مراقب آلودگی محیط زیستی بود.
8. استفاده از کاور ضد سرمازدگی گوجه فرنگی
یکی از بهترین راهکارهای محافظت از گوجهفرنگی، استفاده از کاورهای ضد سرمازدگی است. این کاورها نهتنها مانع از نفوذ آب میشوند، بلکه به دلیل تنفسپذیری به گیاه اجازه میدهند هوا را رد و بدل کند. این کاورهای پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی همچنین به دلیل عرض زیاد، پوششدهی بهتر و بدون بادبردگی بودن، هزینهها را تا ۲۰ درصد کاهش میدهند.
با گوجه یار همیشه فصل، فصل برداشته!
هنوز هم داری با آزمون و خطا گلخونهت رو جلو میبری؟ نذار سرمای یه شب یا آفت یه روز، زحمت چند ماهت رو به باد بده! کشاورزی و باغبانی فقط ساختن سقف و دیوار نیست؛ علم، تجربه و پشتیبانی میخواد. اینجا همهش رو یه جا داری!
اگه بذر خوب میخوای، بذرهایی که تو دل گلخونه ما پرورش پیدا کردن، با دقت انتخاب شدن و طوری پرورش داده شدن که وقتی هوا سرد شد، بهجای از بین رفتن، بهتر به رشد ادامه بدن! اگه میخوای امسال از سرمازدگی فقط اسمش بمونه، با بذرهای ما طعم واقعی اطمینان رو بچش!
کلام آخر
سرما آزمونیست که طبیعت هر سال بیهیچ اخطار و ملاحظهای پیش پای کشاورز میگذارد. بیخبر میآید، بیرحم میتازد و گاهی تمام آنچه که با رنج و امید ساخته شده را در یک شب به چالش میکشد. کشاورزی فقط کاشت بذر و برداشت محصول نیست؛ کشاورزی یعنی شناخت خاک، درک فصلها و آموختن از تکرار طبیعت.
شاید نتوانیم طبیعت را کنترل کنیم، اما میتوانیم با فکر، تجربه، دقت و روشهای پیشگیری از سرمازدگی در مزارع گوجه فرنگی، کاری کنیم که کمتر از آن آسیب ببینیم. محصول خوب، همیشه نتیجه شانس نیست؛ گاهی نتیجه آمادگی در روزهای سخت است.
سؤالات متداول
- گوجهفرنگی تا چه دمایی میتواند سرما را تحمل کند؟
معمولاً گوجهفرنگی تا حدود ۱ درجه بالای صفر را تحمل میکند؛ ولی با مراقبت صحیح، میتواند سرمای کوتاهمدت تا منفی ۲ درجه را هم تحمل کند.
- چگونه میتوان از سرمازدگی در مزارع گوجهفرنگی پیشگیری کرد؟
با استفاده از کاورهای ضد سرما، آبیاری مناسب، حذف علفهای هرز و مصرف کودهای مناسب، میتوان خسارت سرمازدگی را کاهش داد.
- آیا استفاده از کود ضد سرما، تأثیری در مقاومت گیاه به سرما دارد؟
بله؛ کودهای ضد سرما مقاومت گیاه را افزایش میدهند؛ ولی کودهای ازته میتوانند حساسیت گیاه به سرما را بیشتر کنند.
