گاهی پیش میآید که در بین بوتهها قدم میزنید و محصولات را میچینید که بنفش شدن برگ گوجه فرنگی نظرتان را جلب میکند. اگر مدت کمی است که به کشاورزی مشغولید احتمالاً فکر میکنید که طبیعی است و موردی ندارد؛ ولی اگر یک کشاورز باتجربه باشید و بیماری های گوجه فرنگی را بشناسید قطعاً برای درمان آن اقدام خواهید کرد.
آیا بنفش شدن برگ گوجه فرنگی طبیعی است؟
در برخی گونههای گوجه فرنگی بنفش شدن برگها طبیعی هستند و جای نگرانی ندارند؛ اما در برخی گونههای دیگر نشانه وجود یک بیماری هستند. برای مثال گونهای از گوجه فرنگی به نام ایندیگو رز، گوجه فرنگیهای گیلاسی مایل به بنفش سرشار از آنتیاکسیدان را تولید میکند و برگهای مایل به ارغوانی دارد.
چرا برگ های گوجه فرنگی بنفش میشوند؟
اگر بنفش شدن برگ گوجه فرنگی به گونه آن بستگی نداشته باشد و غیرطبیعی به نظر برسد، باید حتماً رسیدگی شود. این بنفش شدن میتواند ناشی از کمبود برخی مینرالها مانند پتاسیم و فسفر باشد. در این مورد دو حالت وجود دارد، یا خاک آن منطقه فقیر است یا اینکه گیاه توانایی جذب کامل این مواد معدنی را ندارد.
موارد دیگری از بنفش شدن برگهای گوجه فرنگی نیز ناشی از بیماریهای گیاهی است. به این صورت که بوته گوجه فرنگی برگهای خود را بنفش کرده و ما را از وجود بیماری آگاه میکند.

سوختگی ناشی از نور
این سوختگی هم در گوجه فرنگیهای مزرعهای و هم در گوجه فرنگیهای گلخانهای ایجاد میشود. قاعدتاً نور خورشید قابل تنظیم نیست و ما نمیتوانیم آن را کنترل کنیم. پس اگر تابش خورشید در تابستان زیاد شود، برگهای گوجه فرنگی ارغوانی میشوند.
از طرف دیگر نور موجود در گلخانه قابل تنظیم است و ما میتوانیم آن درجه از نور را که میخواهیم به محصولات بتابانیم. اگر دیدید که برگهای بوته گوجه فرنگی به سمت ارغوانی و خشک شدن میروند، حتماً نور را کم کرده و با یک کارشناس گلخانه صحبت کنید.
کمبود پتاسیم
مهمترین علت بنفش شدن برگ گوجه فرنگی، کمبود پتاسیم خاک یا گیاه است. پتاسیم یکی از عوامل اصلی فتوسنتز در گیاه است و آن را تقویت میکند. نشاها و بوتههای تازه نمیتوانند پتاسیم را بهخوبی از خاک سرد دریافت کنند و اگر خاک گرم نباشد با کمبود پتاسیم مواجه میشوند.
اگر نشا گوجه فرنگی را در خاک سرد بکاریم برای مدت کوتاهی برگهای آن بنفش و زرد میشوند. البته برگها پس از مدتی با بزرگ شدن نشا و گرم شدن خاک به حالت سبز طبیعی برمیگردند. بااینحال این گوجه فرنگیها از رشد جا میمانند و محصولات کمتری تولید میکنند.

کمبود فسفر
کمبود فسفر نیز همانند کمبود پتاسیم از دلایل بنفش شدن برگ گوجه فرنگی محسوب میشود. بوتههای گوجه فرنگی در خاکهای خنک و مرطوب نمیتوانند فسفر را بهخوبی جذب کنند و با کمبود آن دستوپنجه نرم میکنند.
کمبود فسفر برگهای گوجه فرنگی را از سبز طبیعی به سمت رنگهای بنفش و سبز تیره میبرد. این کمبود تأثیر زیادی بر رشد گیاه میگذارد و توقف رشد، سوراخ و لکههای نکروزه روی برگ از جمله عوارض آن هستند. همین موارد نیز سبب تأخیر در بلوغ و گلدهی گوجه فرنگی میشوند.
آلودگی با حشرات و آفات
حشراتی به نام دم باغی یا بورلتیلا هورتنزیز با حمله به زمینهای زراعی به محصولات آسیب میزنند. این حشرات خیلی کوچک هستند، بال ندارند و رنگ آنها بنفش تیره با لکههای زرد است. آنها از اندام دم مانندی که شبیه فنر است برای پرتاب خود استفاده میکنند و سبب بنفش شدن برگ گوجه فرنگی میشوند.
دم باغیها به بوتههای گوجه فرنگی حمله میکنند و جوانههای کوچک آنها را میخورند. این حشرات موذی علاوه بر جوانهها به برگها نیز آسیب میزنند و در بوتههای کوچک نزدیک سطح خاک چالههای کوچکی ایجاد میکنند.
آلودگی با میکروبها
مگس سفید ویروس TLCV را که عامل بیماری پیچیدگی برگ است، منتقل میکند. این بیماری سبب پیچیدگی و ضخیم شدن برگ گوجه فرنگی میشود و آوندهای زیر برگ را به رنگ بنفش در میآورد؛ در نتیجه این موارد رشد بوته نیز متوقف میشود.
ویروس پیچیدگی برگ علاوه بر مگس سفید از طریق برگخواران چغندر نیز منتقل میشود. بوتههای گوجه فرنگی که به این ویروس آلوده میشوند، زرد شده و برگهای آنها در امتداد رگهها میپیچند و به رنگ ارغوانی درمیآیند.
یکی دیگر از ویروسهایی که سبب بنفش شدن برگ گوجه فرنگی میشود، توسپوویروس است. بوتههای گوجه فرنگی مبتلا به این ویروس لکههای نکروز دارند و پلاسیده میشوند. از علائم این بیماری میتوان به خشک شدن و ایجاد لکههای قهوهای تیره تا بنفش روی برگ اشاره کرد.
درمان بنفش شدن برگ گوجه فرنگی
عارضه بنفش شدن برگهای بوته گوجه فرنگی قابلدرمان است و جای نگرانی ندارد. شما باید ابتدا این عارضه و عامل آن را شناسایی کنید و با کمک یک کارشناس متخصص به درمان بوتهها بپردازید. هر عامل راه درمان ویژه خود را دارد و دستورالعملهای آن باید رعایت شوند.
اگر بنفش شدن برگها ناشی از کمبود پتاسیم یا فسفر است، ابتدا میزان این مواد معدنی را در خاک بسنجید. اگر میزان آنها در خاک طبیعی بود، پس مشکل از خود گیاه یا دمای خاک است. خاک را گرم کنید و از کودهای حاوی پتاسیم و فسفر که جذبشان برای گیاه راحتتر است، استفاده کنید.
اگر بنفش شدن ناشی از نور زیاد باشد، باید نور را تنظیم کنید و اگر ناشی از ویروسها و حشرات است، باید با کمک یک کارشناس از سمها و کودهای مناسب برای ازبینبردن آنها استفاده کنید.
جلوگیری از بنفش شدن برگ گوجه فرنگی
ما میتوانیم بهراحتی از بنفش شدن برگهای بوته گوجه فرنگی جلوگیری کنیم و محصولات باکیفیتی به عمل آوریم. شما باید ابتدا گونه گوجه فرنگی را بشناسید و باتوجهبه دستورات نوشته شده روی بسته بندی آن مراقبتهای لازم را انجام دهید.
موارد زیر بهترین راهکارهای پیشگیری از بنفش شدن برگ گوجه فرنگی هستند:
- چک کردن پتاسیم و فسفر خاک قبل از کاشت گوجه فرنگی
- ازبینبردن به موقع آفاتی مانند دم باغی
- استفاده از کودهای تقویت کننده
- استفاده از سمهای کشنده آفات و میکروبها
- نوردهی مناسب بوتههای گوجه فرنگی باتوجهبه دستورالعمل
- کاشت نشاها در خاک گرم و مرطوب و جلوگیری از یخ زدگی آنها
چرا گوجه یار انتخاب ما باشد؟
محل کشت محصولات شما مزرعه است یا گلخانه؟ آیا میدانید برای هر کدام از این محلهای کشت چه گونهای از گوجه فرنگی مناسبتر است و بهتر نتیجه میدهد؟ گوجه یار با داشتن 53 کارشناس مجرب میتواند بهترین مشاورهها را دررابطهبا ساخت گلخانه و کشت گوجه فرنگی به شما بدهد.
ما فقط خدمات مشاوره نداریم؛ بلکه شما میتوانید بهترین بذرها و نشاهای گوجه فرنگی را از ما تهیه کرده و برای هر بیماری گوجه فرنگی نیز کود و سم مناسب را دریافت کنید.
سخن آخر
عوامل بنفش شدن برگ گوجه فرنگی متنوع هستند و از یک تابش شدید نور ساده تا بیماریهای ویروسی را در بر میگیرند. این عوامل را میتوانید بهراحتی با استفاده از کود و سم یا تغییر شرایط محیطی درمان کنید و در آخر فصل محصولاتی سالم و باکیفیت را به دست آورید.
سؤالات متداول
1.کدام ویروسها سبب بنفش شدن برگهای گوجه فرنگی میشوند؟
ویروس TLCV پیچیدگی برگ و توسپوویروس
2.کدام مواد معدنی برای جلوگیری از بنفش شدن برگهای گوجه فرنگی مفید هستند؟
مواد معدنی پتاسیم و فسفر
3.بنفش شدن برگهای گوجه فرنگی در کدام گونه طبیعی است؟
در گونه ایندیگو رز که گوجههای گیلاسی دارد.